UYGULAMALI ANTROPOLOJİ - 2

 

Uygulamalı Antropolojinin Özel Nitelikleri :

1-    Katılımlı gözlem: 20. yüzyıl antropolojisinin en belirgin özelliği olan doğrudan alanın gözlenmesi ikincil bilgi kaynakları temel alınarak ulaşılması muhtemel toplumsal-kültürel gerçeklikler hakkında daha eksiksiz bir anlayış geliştirilmesini sağlayabilir

 2-    Bütüncül bakış açısı:Antropolojinin bu ayırt edici özelliği, birden fazla değişkene bakılmasını ve insanların yaşadıkları sorunların tarihsel, ekonomik ve kültürel bağlamlarda görülmesini gerekli kılmaktadır.

 3-    Bölgesel bir uzmanlığın gelişmesi: . Örneğin, Zambiya’da doktora araştırmasını yapan bir kültür antropologu daha sonra alan çalışmaları yapmak üzere bu ülkeye sık sık gelecektir.

 Dolayısıyla kültürel bir bölgeyle uzun dönem ilişkide olunması sonucunda antropologlar politika yapan kişilerin çoğunda bulunmayan derinlemesine coğrafi bilgiler sunabilecektir.

 4-    Toplumda yaşamakta olan kişiler için anlamlı olacak şekilde bir davranışın betimlenmesi: Projenin ortamı, ister Zimbabwe’deki tarımsal kalkınma planı olsun isterse Peru’nun kırsal kesimlerindeki bir sınıf olsun uygulamalı antropolog projeye yerel halkın bakış açısını taşır.

 Buna antropologlar emik bakış açısı adını vermektedir.

  Kendilerinin değil yerel halkın zihinsel kategorilerini ve varsayımlarını kullanarak bu bakış açısını benimseyen antropologlar programı planlayanlara ve idarecilere planlanan değişim programının sonuçlarını ciddi şekilde etkilemesi muhtemel stratejik bilgiler verebilir.

 5-    Kültürel göreceliğin temel değere yönelimi: Kültürel Görecelilik: Her bir antropologun aldığı eğitimin hayati bir parçası olan kültürel göreceliliğin temel ilkesi hoşgörünün arttırılmasıdır. Hoşgörü, karmaşık örgütlerde çalışan uygulamalı antropologlar için özellikle gerekebilir.

 6-    ****Diğer bilim dallarıyla karşılaştırıldığında antropolojinin toplumsal sorunların çözümünde sahip olduğu etkiyi kısıtlayan bazı olumsuz yönleri de mevcuttur.

 Bu yönler: 1- Antropologlar henüz zaman açısından etkili araştırma yöntemleri geliştirememiştir.

 1-    “İnsanları” koruma çabasıyla antropologlar çoğunlukla ön yargılar geliştirmektedir ve bu tür ön yargılar da antropologların yerel halkın çıkarları ile projeyi idare eden kişilerin çıkarları arasında bir denge oluşturmaktan alıkoymaktadır.

 2-    Nitel araştırma yöntemleri konusunda güçlü geleneklere sahip olan antropologlar, son zamanlarda nicel yaklaşımlar kullanmaya başlamış olsa da, nicel verilerin kullanılması konusunda nispeten yetersiz kalmaktadırlar.

 3-    Uygulamalı Antropologların Özel Rolleri : Uygulamalı antropologlar ayrıca Van Willigen tarafından betimlenmiş olan bir dizi özel rol de üstlenmektedir:

 #Politika Araştırmacısı: politika yapan kişilerin en bilgili şekilde politik kararlar vermesini sağlamak için kültürel verilerin bu kişilere ulaştırılmasını içermektedir.

 #Değerlendirmeci: değerlendirmeciler araştırma konusunda sahip oldukları becerileri bir program ya da politikanın hedeflerine ne ölçüde ulaşacağını belirlemek üzere kullanmaktadır.

#Etki Değerlendirmecisi: Bu rol, belli bir projenin, programın ya da politikanın yerel halk üzerindeki etkisinin ölçülmesini ya da değerlendirilmesini gerektirmektedir.

 #Planlamacı: uygulamalı antropolog etkin bir çeşitli programların, politikaların ve projelerin tasarlanmasında yer almaktadır.

 #Araştırma Analizcisi: Bu rolde uygulamalı antropolog araştırmada ulaşılan bulguları yorumlayarak politika yapan kişilerin, planlamacıların ve idarecilerin kültürel açıdan duyarlı kararlar vermesini sağlayabilir.

 #İhtiyaç Değerlendirmecisi: Bu rol kapsamında teklif edilen bir programa ya da projeye ihtiyaç olup olmadığını önceden belirlemek üzere tasarlanan özel bir araştırma türü gerçekleştirilir.

 #Eğitimci: Bu rolü üstlenen uygulamalı antropolog, belli halklar konusunda kültürel bilgiler toplayarak bu bilgileri kültürlerarası durumlarda çalışmaları beklenen farklı gruplara vermektedir (Örneğin, Suudi Arabistan’da ABD büyükelçilik binasını iki yıl çalışarak inşa etmesi beklenen ABD’li mühendislerin Suudi Arabistan’ın kültürel ortamı konusunda daha bilinçli olmalarının sağlanması amacıyla eğitilmeleri.).

  #Savunmacı (Müdafi): Nadiren rastlanan bu rolde belli insan grupları etkin şekilde savunulmaktadır.

  #Bilirkişi: Genellikle bu rol kısa dönemli olarak üstlenilmektedir ve yasal belgeler ya da doğrudan yeminli şahitlik yoluyla yargı sürecinin bir parçası olarak kültürel bakımdan ilgili araştırma bulgularının sunulmasını içermektedir.

 #İdareci/Yönetici: Belli bir projenin idari sorumluluğunu taşıyan bir uygulamalı antropolog bu özel rolü üstlenmiş demektir.

#Kültür Komisyoncusu: uygulamalı antropolog bir yandan program planlamacısı ile idareciler arasındaki bağlantıyı sağlar, diğer yandan da yerel etnik toplumlarla bağlantıyı gerçekleştirir.

  *****Bu özel roller birbirlerinden tamamen farklı değildir.

  Çoğunlukla görüldüğü gibi uygulamalı antropologlar aynı çalışmanın parçaları şeklinde bu rollerden ikisini veya daha çoğunu aynı anda üstlenmektedir.