POLİTİK
ÖRGÜTLENME - 1
Nerede bir
toplum ya da grup varsa orada insan davranışlarını, insanlar arası ilişkileri
düzenleyen kimin neyi, nerede ve nasıl alacağına ilişkin karar verme ve
uygulama mekanizmalarından oluşan bir sistem vardır. Bu sistem, “politik
örgütlenme” olarak tanımlanabilir Politik örgütlenme, bir toplumun kendi
içindeki düzeni sağlamanın, denetim yoluyla bu düzeni sürdürmenin ve o toplumun
diğer toplumlarla olan ilişkilerini yönetmenin en temel aracıdır
POLİTİKA VE
TOPLUMSAL DÜZEN
Politikaya ilişkin birbirini tamamlayan
iki farklı tanım arasında bir ayrım yapmak toplumsal düzen-politika ilişkisini
anlama açısından faydalı olabilir.
Birinci tanımda politika, bireyler veya
gruplar arası bir rekabettir; toplumdaki değerlerin paylaşımında çatışma,
mücadele ve asıl olarak da iktidarı ele geçirme ve kullanmadır .
İkinci tanıma göre politika, bir sistem
olarak görülebilir ki, toplumun tümünü ilgilendiren veya toplumu oluşturan
birimler arasındaki ilişkileri son aşamada meşru yola dayanarak düzenleyen
faaliyetler bütünüdür.
Birinci
tanım, politikanın rekabete çatışmaya ilişkin boyutuna vurgu yaparken ikinci
tanımda politika, düzenleyici ve bütünleştiricidir.
POLİTİKA, GÜÇ
VE POLİTİK ÖRGÜTLENME
Hem bireyler ve gruplar birbirleri
üzerinde hem de toplum insanlar üzerinde güç uygulayabilir.
örnek: •Vergi, cezalandırma vb.
kurumsallaşmış bir takım kısıtlamalar toplumun bireyler üzerinde güç
kullanımına örnek teşkil eder.
Güç ve otorite her zaman birlikte bulunmak
zorunda da değildir.
Güç,
bireylerin ya da grupların ikendi isteklerini başka birey ya da grupların
istekleri dışında da olsa yaptırabilme yeteneği, nüfuz kullanımıdır.
Otorite ise saygınlık, kurumsal
statü ve benzer etkenlerden kaynaklanan örtük bir kabulle gerçekleşen daha
hafif bir güç anlamına gelir.
Sosyolog Max Weber’e göre otorite,
doğal karşılanan ve meşrulaştırmaya ihtiyaç duymayan bir nüfuz kullanımına
işaret ederken gücün özünün sürekli olarak sorgulanması ve savunulması
gerekmektedir.
Örnek: •Bazı toplumlarda bireyler güç
değil, otorite kazanabilirler.
Başkalarının
davranışını etkileyebilirler ama bir yaptırım dayatamazlar.
Devlet yönetimli toplumlarda görevliler
hem güç hem de otorite kullanabilirler.
***Bütün toplumlar politikanın farklı
alanlarına katılım için grup üyeliği, yurttaşlık, yaş ve benzeri bazı genel
ölçütler belirlemiştir.
Toplumlar
karmaşıklaştıkça politik statüler edinmeyi ve politik karar alma sürecine
katılımı belirleyen ölçütlerin sayısı da artmaktadır.
Devlet tipli örgütlenmelerde yukarıda
sayılan ölçütlerin dışında etnisite, din, sınıf, zenginlik ve eğitim düzeyi
gibi değişkenlerin de politik statüler edinmeyi ve karar alma süreçlerine
katılımı belirlediği görülebilmektedir.
Resmî nitelikli politik karar alama
sürecinin dışında olmak, katılım imkânından tamamen yoksun kalındığı anlamına
da gelmez olmak, katılım imkânından tamamen yoksun kalındığı anlamına da gelmez.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder