ANTROPOLOJİK KAPİTALİZM - 1
Jared Diamond, bir pop-bilim milyon-satar'ıdır.
Bir 'biyo-jeo-eko-etno' tarih ve fütüroloji masalları starıdır.
Bir pop-bilim endüstrisi markasıdır.
Bir antropolojik-sermaye gurusu ve batılı orta sınıfların antropolojik
yaşam koçudur.
Bu bölümde yetenekli bir pop-bilim şarlatanının önlenemez yükselişini ve
düşüşünü inceleyeceğiz.
20 yıl boyunca antropoloji ve tarih bilimini “alt üst eden”, bilim
insanlarını çıldırtan, isyan ve mücadelelere konu olan bir anti-bilim markası
ve vakası olarak: Jared Diamond.
Jared Diamond, Üçüncü Şempaze, Tüfek Mikrop ve Çelik , Çöküş: Toplumlar
Başarıyı ya da Başarısızlığı Nasıl Seçer, Düne Kadar Dünya: Geleneksel
Toplumlardan Neler Öğrenebiliriz... başlıklı popüler antropoloji ve tarih
(etno-tarih) kitaplarının yazarıdır.
Kitaplarının tamamı “best-seller”dır.
Tüfek Mikrop ve Çelik, Pulitzer ödülü aldı. 30'dan fazla dile çevrildi,
çevrildiği hemen her dilde 30'dan fazla baskı yaptı, dünya çapında milyonlar
sattı.
Türkiye'de de en çok okunan popüler bilim kitapları arasındadır.
İlk 22 baskısı 2002-4 döneminde TÜBİTAK popüler bilim dizisi tarafından
yapıldı (toplam 80 bin adet).
600 küsur sayfalık kitabın çeşitli kısaltılmış versiyonları farklı
yayınevleri tarafından yeni baskılar yapmaya ve çok satmaya devam ediyor.
Tüfek Mikrop ve Çelik kitabının, marka lansmanı Bill Gates tarafından
yapıldı.
Jared Diamond, ABD'nin büyük şirket patron ve yöneticilerinin bir
dizisinin daha kitaba reklam servislerinden oluşan bir son sözü, kitabının
sonraki baskılarına bir CV gibi ekledi.
Bunlar arasında Beyaz Saray'ın önde gelen danışmanlık/strateji şirketlerinden
Kinsey Global İnstitude'ün (uzmanlık alanı farklı ülke kapitalist
sanayileri üzerine karşılaştırmalı gelişmişlik analizi) “kendi iş
deneyimleriyle kitaptaki tarihsel çıkarımlar arasında bulduğu çok çarpıcı
koşutluklar”ın bir listesi de var.
Mac Arthur Vakfı'nın yarım milyon dolarlık “dahilik” ödülünü aldı.
ABD Ulusal Bilim madalyasını aldı.
Tyler Çevre Bilim ödülünü aldı.
ABD Ulusal Bilimler Akademesine seçildi.
Amerikan Hümanist Birliğinin 2016 "Yılın Hümanisti" ödülünü
aldı.
ABD'nin en büyük tekellerinin finanse ettiği ve bağımlı ülkeler ve
yerlilerin yaşam alanlarında yürüttükleri kirli (petrol, maden, vd)
faaliyetlere örtü olarak kullandıkları Dünya VahşiYaşam Fonu'nun ve
Uluslararası Diyalog Vakfının yöneticisi ve milyon dolarlık
vitrin-yüzüdür.
Eh bir "bilim insanı" ABD emperyalist kapitalizmi, tekelleri,
vakıf ve fonları tarafından böylesine ödül, şan, şöhret ve paraya boğuluyorsa,
o "bilim"de bir bit (mali sermaye) yeniği var demektir!
New York Times'taki yazılarında Chevron, Coco-Cola, Walmart'ı “çevre
sorumluluğu duyan şirketler” diye övdü.
Yeni Gine'deki petrol çıkarımında yerlilerin yaşam alanlarını gasp ve
mahveden, yerlilerin direnişinin zorla bastırılmasını sağlayan Chevron'u “gördüğüm
en iyi çevre ve yerli dostu petrol şirketi” diye övdü.
Clinton ailesini evinde ağırlayarak, ABD mali oligarşik
siyasetinin reklam kampanyalarında rol aldı.
National Geographic Grubu, PBS kanalı için Pulitzer'li kitabının
filmini yaptı.
Jared Diamond, Amerikan orta sınıflarına hitap eden PBS kanalında yüksek
ratingli dizi-programlar yaptı, New York Times gibi yüksek tirajlı beyaz
orta sınıf gazetelerinde yazdı.
Burjuvalara, şirket yöneticilerine, üst orta sınıflara, entelektüel
aristokrasi ve sosyeteye seminerler verdi.
TED konferanslarında yer aldı.
Microsoft'un sponsorsuluğunu yaptığı etkinliklerde yer aldı.
Orta ve üst orta sınıflara dönük PBS kanalının en büyük reklamlarını petrol
şirketlerinden aldığı, Chevron'un Yeni Gine dahil petrol faaliyetlerini aklamak
için Dünya VahşiYaşam Fonu'yla 3 milyon dolarlık anlaşması olduğunu belirtirsek
mali oligarşik kapitalist ilişkiler ağı biraz daha netleşmeye başlar.
Milyonlar satan kitapları gibi, yüksek ratingli TV dizi-programları ve
gazete ve dergi yazıları, yeni bir sarsıntılar çağına giren dünyada Batılı
orta sınıfların “nereden geldik nereye gidiyoruz” sorularını ve artan konum ve
gelecek kaygılarını, antropoloji, ekoloji, otantizm, egzotizm, yaşam
tarzı, “öteki”ve fütüroloji hassasiyetlerini, hem körükleyip hem de
rehabilite ve manipule etme işlevi görüyordu.
Bunun için, Harvard mezunu, Pulitzer ödüllü, coğrafya profesörü, Mac Arthur
Vakfından “dahi” ünvanlı, Bill Gates ve Mc Kinsey referanslı, Clinton'un aile
dostu, tekelci sermayenin “sosyal iyileştirme”, "halkla ilişkiler" ve
“çevre” vakıflarının vitrin yüzü, kitapları dünya çapında milyonlar satan
ve sosyal bilimleri alt üst eden Jared Diamond'dan daha iyi bir “halkla
ilişkiler” markası olamazdı.
“Bilimsel” kariyeri de yeterince etkileyiciydi: Biyo-fizikçi,
sindirim fizyologu, iletişim biyologu, coğrafya profesörü,
evrimsel-biyoloji ve dil üzerine çalışmalar yapmış, 12 dil bilen, Yeni
Gine'deki doğal yaşam alanları ve nadir kuşların gözlemcisi, biyolojik
keşifçi...
Artık ortada: Milyonlar satan kitaplar, belgeseller, TV dizileri ve
programları, gazete köşeleri, dergi yazıları, onun kitaplarının
referansıyla yazılan antropolojiye giriş ve el kitapları, ders kitapları,
antropolojik kişisel gelişim kitapları, TED konferansları, antropolojik sermaye
guruluğu, antropolojik yaşam koçluğu, tekelci sermaye sponsorluk, reklam ve
markaları, dev sermaye fon ve vakıfları, akademi, medya, büyük ödüller, büyük
banka çekleri, büyük hayranlar kitlesi ... ile bir Jared Diamond endüstrisi
vardı!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder